Một trong những thiết bị đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình vận hành máy phát điện chính là kích từ máy phát điện xoay chiều 3 pha. Vậy kích từ máy phát điện 3 pha là gì? Cấu tạo và vai trò của chúng cụ thể ra sao? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Kích từ máy phát điện xoay chiều 3 pha là gì?
Kích từ máy phát điện xoay chiều 3 pha là hệ thống có vai trò cung cấp công suất kích từ dòng điện cho bộ phận roto của máy phát điện 3 pha, tạo ra dòng điện kích từ, một trong những nhân tố thiết yếu giúp máy phát điện phát ra dòng điện.
Ngoài ra, kích từ có vai trò điều khiển điện áp vào, ra của máy phát điện và điều khiển công suất phản kháng, hệ số công suất và dòng điện của máy phát điện.
Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của bộ phận kích từ máy phát điện xoay chiều 3 pha
Cấu tạo
Hệ thống kích từ của máy phát điện xoay chiều bao gồm mạch kích từ kết hợp với máy phát đồng bộ và hệ thông chỉnh lưu. Trong đó, máy phát đồng bộ dùng để kích từ gọi là máy kích từ xoay chiều.
Máy kích từ xoay chiều gồm phần tĩnh (stato/ phần cảm) là máy phát điện đồng bộ và phần ứng là phần quay roto. Hai bộ phận này hoạt động kết hợp cùng nhau với một bộ chỉnh lưu dạng quay được lắp ngang trên trục đỡ.
Nguyên lý hoạt động
Khi máy phát quay, stato sẽ cung cấp điện áp vào cho bộ kích từ AVR. Dòng kích từ di chuyển qua phần ứng của máy kích từ, tiếp tục di chuyển qua bộ chỉnh lưu đi vào roto. Theo đó, roto của máy phát điện được cung cấp dòng điện 1 chiều.
Bộ kích từ hoạt động và kiểm soát dòng điện một chiều chạy qua cuộn roto chính bằng cách thay đổi đầu vào stato của máy kích từ. Dòng điện này sẽ được tạo ra tại đầu ra của stato.
Để tạo ra dòng điện kích từ 3 pha người ta dùng dây quấn stato một phần nhỏ bao quanh phần từ quay.
Vai trò của bộ kích từ trong máy phát điện xoay chiều 3 pha
Bộ kích từ có vai trò quan trọng trong hệ hống hoạt động của máy phát điện xoay chiều 3 pha. Cụ thể như sau:
- Cung cấp dòng điện một chiều cho các cuộn dây kích thích của máy phát điện đồng bộ.
- Đảm bảo chế độ làm việc của máy phát điện luôn ổn định
- Điều chỉnh điện áp đầu cực của máy phát điện và điều chỉnh lượng công suất phản kháng phát vào lưới.
- Có vai trò quan trọng trong các trường hợp điện năng sụt giảm khi quá độ.
Một số sự cố thường gặp của kích từ máy phát điện và cách khắc phục
Trong quá trình kích từ máy phát điện xoay chiều 3 pha có thể có lỗi xảy ra. Dưới đây là một số trường hợp lỗi bạn có thể gặp
Mất kích từ máy phát
Dòng kích từ đột ngột giảm về không, công suất vô công chỉ mức âm, công suất hữu công tăng, máy phát điện trở nên mất đồng bộ dẫn tới quá tải máy phát điện hoặc ngừng sự cố máy phát điện.
Nguyên nhân của trường hợp này là do nhảy aptomat, đứt dây, đứt cáp hoặc do ngắn mạch tại cuộn dây roto gây đứt mạch kích từ.
Để khắc phục sự cố này bạn cần xác định rõ nguyên nhân và thực hiện như sau:
- Đối với lỗi cắt nhầm aptomat bạn có thể khắc phục bằng cách đóng lại kích từ.
- Nếu chưa xác định được nguyên nhân lỗi mất kích từ thì bạn phải ngừng máy. Sau khi ngừng máy, bạn tìm điểm đứt mạch, ngắn mạch để kiểm tra và xử lý xác nhận nguyên nhân.
Lưu ý rằng tất cả các trường hợp trên, phải sau khi khắc phục hoàn toàn sự cố thì bạn mới chạy lại máy.
Mất từ dư trong máy phát điện
Máy phát điện sau khi khởi động đạt tốc độ mức, bạn tiến hành đóng mạch kích từ và nâng điện áp máy phát nhưng điện áp không lên đó là lỗi mất từ dư trong máy phát điện. Nguyên nhân chính của hiện tượng này là do từ dư không đủ hoặc mất tư dư trong roto hoặc cũng có thể do các nguyên nhân như: mất từ dư của máy kích thích phụ, đứt mạch kích thích.
Biện pháp khắc phục:
- Thao tác kích từ bằng từ dư, nếu không được thì chuyển sang kích bằng nguồn điện ắc quy 1 chiều
- Nếu cả hai thao tác trên đều không tăng được dòng kích từ thì ta phải cho dừng máy để kiểm tra xem xét sự cố đứt mạch.
- Nếu là trường hợp mất từ dư máy kích thích phụ thì ngừng máy và nạp từ.
Trên đây là nội dung thông tin liên quan đến kích từ máy phát điện xoay chiều 3 pha. Để đặt mua hoặc sửa chữa kích từ máy phát điện uy tín, hiệu quả bạn hãy liên hệ Máy mát điện Sơn Toàn Ý – đơn vị uy tín hàng đầu với nhiều năm kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực máy phát điện tại Việt Nam.
Máy phát điện Sơn Toàn Ý cung cấp rất nhiều dịch vụ liên quan tới máy phát điện như phân phối các dòng máy phát điện cũ chất lượng cao, giá tốt, dịch vụ sửa chữa bảo trì máy phát điện chuyên nghiệp và các phụ tùng máy phát chính hãng, chất lượng giá tốt có bảo hành dài hạn cho khách hàng và dịch vụ tư vấn tận tình, miễn phí.
